1. Gebeliğin ilk belirtisi genellikle adet gecikmesidir.
2. Meydana gelen hormonal değişiklikler meme bezlerinde gelişmeye bu da memelerdeki dolgunluk ve hassasiyete neden olmaktadır.
3. Yaklaşık olarak gebeliğin 6. haftasından itibaren kokulara karşı aşırı duyarlılık ve özellikle sabahları ağırlaşan bulantı ve kusma görülebilir. Bu durum genellikle 3. aydan sonra kendi kendine gerilerse de nadiren de olsa gebelik süresince devam edebilir.
4. Halsizlik, yorgunluk ve sürekli uyuma isteği gebeliğin erken döneminin en belirgin olan şikayetlerdendir.
5. Genellikle vücut ısısındaki artışla beraber sıcağı tolere etmek bu anlarda zorlaşır.
6. Ağızda metalik tat hissedilir, tükürük salgısı artar.
7. Gebeliğin ilk aylarında hormonal değişikliklere bağlı olarak, son üç ayında da bebeğin mesaneye baskısı nedeniyle günlük idrara çıkış sayısıda artmaktadır.
8. Barsak hareketlerindeki yavaşlamaya bağlı olarak kabızlık sık görülen bir durumdur.
9. Aşırı duygusallık görülebilir.
10. İlk gebeliklerde beşinci, sonraki gebeliklerde dördüncü aydan itibaren bebek hareketleri hissedilir.

• Anne yaşının 18 yaştan küçük, 35 yaştan büyük olması,
• Gebeliğe aşırı kilo ile başlanması (vücut kitle indeksinin 30’un üzerinde olması),
• Önceden geçirilen jinekolojik hastalıklar veya ameliyatlar,
• Anne adayının kullandığı ilaçlar,
• Doğum sayısının 4’ten fazla olması,
• Anne adayının sistemik başka bir hastalığının olması (Hipertansiyon , diabet, kalp ve böbrek hastalıkları),
• Daha önceki gebeliklerinde erken doğum, bebekte gelişme geriliği, ölü doğum, gebelik zehirlenmesi ardı ardına 3 veya üstünde düşük yapmak gibi problemlerle karşılaşılması,
• Kan uyuşmazlığı (annenin RH- , babanın RH+ olması),
• Akraba evlilikleri.

Ultrasonografi, bebeğin durumunu, gelişmesini, yapısını gösteren önemli bir tanı aracıdır.

Büyük fetal anormalliklerin pek çoğu ultrason ile gösterilebilir, ancak bebeğin yapısını çok bozmayan küçük fetal anormalliklerin tanısındaki değeri daha az nettir.

Bunun en güzel örneği Down Sendromudur. Ayrıca pek çok genetik ve gelişimsel bozukluklara bağlı hastalığın da ultrasonla tanısı konulamaz.

Bazı hastalıklar gebeliğin ilerleyen haftalarında fetusun ilgili organının büyümesi veya fonksiyonunu yerine getirememesi sonucunda ortaya çıkabilir.

Bu hastalıkların daha önceden ultrasonografiyi yapan hekim tarafından görülmemesi, her zaman hekimin bu hastalığın tanısını atladığını göstermez.

Yapılan ultrasonografinin bebekteki anormallikleri tespit olasılığı, yapan kişinin tecrübesine ve ultrason ekipmanlarının teknik özelliklerine göre %20 ile 80 arasında değişmektedir.

5-6. Haftalar

Bebek bu aşamada bir elma çekirdeği büyüklüğündedir.
Sıvı dolu bir kesenin içinde yüzer. 6. haftanın sonunda kalp atışları başlar ve ultrasonda kalp atışları izlenebilir.

7. Haftada embriyo 7. haftada küçük bir üzüm tanesi büyüklüğündedir. 8. Haftada bir çilek boyutuna ulaşır.

9-12. Haftalar

Bu haftalarda bebeğin başı, vücudu, kolları ve bacakları çok net ayırt edilmeye başlar.

12. haftada bebeğin boyu yaklaşık 6,5 cm kilosu ise 18 gr.dır.
İlk 3 ayda annenin 1-2 kilo alması beklenmektedi.
Aşırı kusması olan annelerde daha az kilo alımı olabilir.
Anne bu dönemde gebelik boyunca alması gereken kilolarını alır.

Ense Kalınlığının Ölçümü

11-14. haftalarda ultrason ile bebeğin ense (saydamlığının) kalınlığının ölçülmesi Down sendromu, diğer genetik hastalıkların yanı sıra kalp problemlerin tanısında bizlere fikir vermektedir.

Gebelik Takibi İkili Tarama Testi

Ense kalınlığı ölçümüne ek olarak anne kanından çalışılan serum hCG ve PAPP-A düzeylerinin ölçümü yani “İKİLİ TARAMA TESTİ” ile Down Sendromlu bir bebeğe sahip olma riski hesaplanır.

Bu tarama testi ile Down Sendromlu bebeklerin % 90’ı saptanabilmektedir.

16. Hafta

Anne adayı gebeliğinin 2. üç ayına girmiştir. Artık kendini daha iyi hisseder.
Cildinde özellikle de meme ucu ve çevresinde koyulaşma başlar.
Karın belirginleşmeye başlar. Bu 2. üç ay döneminde anne 5-7 kilo almalıdır.
Bebeğin boyu 16 cm. kilosu ortalama 135 gr.dır

16-19. Hafta Arası

16 -18 haftalar bebekteki anomalilerin saptanmasında en kritik dönemdir.
Bu dönemde yapılan detaylı ultrason ile anne kanından çalışılan “Üçlü Tarama Testi” bebeğin sağlığı açısından çok önemli bilgiler verimetedir.
Özellikle ailede kalıtımsal hastalıkları olan, daha önce anomalili bebek doğuran, ölü doğum yapmış ya da 35 yaşın üzerindeki kadınların bu tahlilleri mutlaka yaptırmaları gerekmektedir.

Üçlü tarama testi anne kanında bakılan total HCG, serbest estriol ve alfafetoprotein adlı hormonların düzeyleri ile anne yaşı ve gebelik haftasını birlikte değerlendirerek bebeğin Down Sendromlu olma riskini saptamaktadır.

Üçlü tarama testi ile Down Sendromlu bebeklerin %64’ü saptanabilmektedir.

İkili ve üçlü tarama testleri sadece riski gösterir. Kesin tanı için gebeliğin ilk 3 ayında bebeğin eşinden örnek alınır, ikinci üç ayda ise bebeğin içinde olduğu sıvıdan örnek veya örnekler alınır.

Amniosentez, bebeğin içerisinde bulunduğu sıvıdan, annenin karın bölgesinden ince bir iğne vasıtasıyla girilerek örnek alınması işlemidir.

Alınan örneklerden bebeğin hücreleri elde edilip, kromozom sayısı saptanmaktadır.

19-24. Hafta Arası

Annenin karnı iyice belirginleşmeye başlamıştır.
Bebeğin hareketlerini artık rahatça hissetmektedir.
Bebek büyüdükçe annenin iştahı da artma eğlemi gösterir.
Memeler ileri derecede büyür.
Meme uçlarından süt gelebilir.
Diş etlerinde kanamalar olabilir.
Bebeğin boyu yaklaşık 25 cm. kilosu da 340 gr.dır.
Bebeğin organlarının oluşumunun tamamlanıp belli boyutlara ulaştığı bu haftalarda detaylı (Target) ultrasonla fetal anomalilerin yakalanma olasılığı artar.

24. Hafta

Bu dönemde tansiyon ve kilonun yakın takibi önemlidir.
Şeker metabolizmasının bozulması gebelikte sıkça karşılaşılan bir problem olup bu nedenle “50 gr. Glukoz tolerans testi” her gebeye mutlaka yapılmalıdır.
Bu dönemde gebe kadın sıcağa daha duyarlı olacağından ve normal bir insana göre daha fazla su kaybedeceğinden daha fazla sıvı alınımına çok önemlidir.

24. Haftada Yapılması Önerilen Tetkikler
• 50 gr. Glukoz Tolerans Testi, sonucuna göre gerekirse 100 gr glükoz tolerans testi,
• Tam kan sayımı,
• Tam İdrar Tahlili,
• RH – gebelerin indirekt Coombs testi tekrar edilir,
• Ultrasonografi ile bebeğin gelişiminin, amnion sıvısının ve plasentanın değerlendirilmesi yapılır, rahim damarlarının akımları incelenir,
• Anne son 5 yıl içerisinde tetanoz aşısı olmadı ise veya hastane koşullarında doğum yapmayacaksa tetanoz aşısı olmalıdır.

24-28. Haftalarda Bebek

• Görmeye, gözlerini açıp kapamaya başlar,
• Sesleri duyabilir, yüksek seslere tepki verebilir,
• Kaşlarını çatar, ağzını açıp kapatabilir,
• Tekmelemeye ve yumruk atmaya başlar,
• Düzensiz uyku periodaları yaşar,
• Baş parmağını emer, kendini çevreleyen amnion sıvısını yutar, çok içerse hıçkırık olur, aynı sıvı içine idrarını yapar,
• Solunum hareketleri yapmaya başlar,
• Tat duyusu bu dönemde gelişir,
• 7. aydan itibaren kişiliğinin de geliştiği düşünülmektedir.

28. Haftada Anne

• Fazla kilolar karın ile birlikte kalça ve uylukta belirginleşmeye başlar.
• Rahim büyüdükçe olan baskı nedeniyle mide yanması, sindirim güçlüğü ve kramplar görülmeye başlar.
• Karın cildinde pembe-lila renkli çataklar başlar.
• Yalancı doğum ağrıları denen kısa süreli ve düzensiz kasılmalar olabilir, ancak bunlar genellikle ağrı oluşturmazlar.
• Bu haftadan itibaren yatakta sola dönüp yatmak hem bebeğin hem de annenin dolaşımını rahatlatır.
• 28. haftaya kadar anne yaklaşık 9 kilo almalıdır, bundan sonra da yaklaşık 4-5 kilo daha alması uygundur.

28. Haftada Yapılması Gerekenler

• Kan uyuşmazlığı varsa indirek coombs tetkiki.
• Kan uyuşmazlığı olan gebelere bu tetkikin sonucuna göre gerekiyorsa kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır.
• Yine ultrason ile bebeğin gelişimi, amnion sıvısı ve plasentası değerlendirilmelidir

32. Hafta

Bu dönemde bebek artık bütünü ile orantılı bir vücuda sahiptir.
Erken doğum olsa da yoğun bakım şartlarında ve gerekli önlemlerle bebekler yaşatılabilmektedir.
Bebek büyüdükçe iç organlara bası yaparak annede solunum güçlüğü veya sık idrara çıkma gibi yakınmalara neden olabilir.
Annenin uykuları bozulabilir, eskisi kadar rahat uyuyamayabilir.
Leğen kemiği çevresindeki eklemlerin doğuma hazırlık amacıyla genişlemesi nedeniyle karın ve bacaklarda hafif rahatsızlık hissedilebilir.
Bu haftada bebeğin boyu yaklaşık 40,5 cm. kilosu ise 1600 gramdır.
Annenin kilo alım hızı yavaşlamıştır.

36. Hafta

Artık bebek gelişimini hemen hemen tamamlamıştır, erken doğarsa tıbbi desteksiz yaşayabilir.
Bebeğin başı leğen kemiğine girmeye başlar. Karın içinde hareket edemez ama tekme atma sayısı artar.
Bebeğin boyu yaklaşık 46 cm kilosu ise 2500 gr. dır.
Bundan sonra günde yaklaşık 28 gr. alır.
Annenin ayak bileğinde şişmeler ve varislerde belirginleşmeler olabilir.
Bu dönemde, doğuma kadar kontroller haftada bir olmalıdır.
40. Hafta
Beklenen doğum haftasıdır, ancak bu tarihten 2 hafta önce veya 2 hafta sonra da doğum gerçekleşebilir.
Düzensiz ve sık olmayan yalancı doğum ağrıları olabilir.
Bebeğin hareketleri önceki döneme göre nispeten azalacaktır.
Ama bir gün süresince 10 defadan az hareket etmesi bebeğin içeride sıkıntıda olabileceğinin bir ifadesi olabilir.
Gerçek doğum ağrısı düzenli aralıklarla gelen, belden başlayıp kasıklara ve tüm karına yayılan, karında sertleşmeye neden olan ağrılardır.
• Kanlı, sümüksü vajinal akıntı gelebilir.
• Ağrılar başladıktan sonra, hatta başlamadan bebeğin içinde yaşadığı amniyon sıvısı boşalabilir, bu da doğumun başlamasının bir ifadesidir.
• Son güne kadar alınan kilo 10- 12 kilo olmalıdır ve 15 kilodan fazla alınması önerilmez.
• 32. gebelik haftasından itibaren takiplerde NST (NONSTRES TEST) ve USG ile bebeğin iyilik halinin değerlendirilmesi yapılır.
• Normal bir gebede NST reaktiftir ve USG de bebeğin solunumu, tonusu(duruşu),hareketleri, suyu değerlendirilir.
• 41. gebelik haftasının dolmasına rağmen kendiliğinden doğum başlamadıysa doğum, hekim tarafından başlatılır.

NON STRESS TEST=NST

Hem bebeğin kalp atışlarının değişkenliğinin hem de rahim kasılmalarının izlendiği bir tekniktir.
Gebeliğin özellikle 24. haftasından itibaren annenin şikayetleri doğrultusunda kullanılabilir.
Ama en çok 32. haftadan itibaren bebek kalp atışlarını değerlendirmek için kullanılır.
Erken doğum eyleminin tanısında da çok yardımcıdır.
Ayrıca doğum eylemi sırasında da bu cihazla bebek kalp atışları takip edilir.
Gebelik Takibinde Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalıdır?

• Yoğun vajinal akıntı veya idrar yaparken yanma hissi,
• Ateş yükselmesi,
• Şiddetli karın ya da kasık ağrısı,
• Vajinal kanama,
• Bebek hareketlerinin azalması veya hissedilmemesi,
• Suyun gelmesi,
• Belirli aralıklarla gelen ritmik kasılmaların(ağrı) hissedilmesi,
• Yaygın vücut ödemi(şişlik),görme bozuklukları, şiddetli mide ağrısı veya baş ağrısı,
• Beklenen tarih geçmesine rağmen doğum ağrılarının başlamaması.